رویکرد تطبیقی نظارت بر حکومت در اسلام و لیبرال دموکراسی

author

  • مسعود راعی استادیار و عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
Abstract:

از جمله مهم ترین سوالات در حوزه ی حقوق عمومی نحوه ی اعمال نظارت بر حکومت و حاکمان می باشد. این دغدغه ی فکری بشری ریشه ی طولانی دارد و در نتیجه تلاش های انجام شده توسط روشنفکران و صاحب نظران در این زمینه نیز گسترده است. سوال مطرح در این خصوص به کارآمدی و میزان توانایی راه حل های ارایه شده می باشد. اتخاذ رویکرد تطبیقی در واقع ارایه پاسخ روشنی به این سوال است. در این نوشتار تلاش برآن است با ارایه نگرشی تطبیقی بین اسلام و لیبرال دموکراسی کارآمدی راههای نظارت بر حکومت و میزان آن ارزیابی شود؛ بدیهی است رسیدن به این سوال با مد نظر قرار دادن مبانی، هدف و ضمانت اجراهای هر دو نظام امکان پذیر خواهد بود. ادعا آن است که نظام سیاسی و حقوقی اسلام به دلیل برخوردار بودن از دو نوع سازوکار نظارتی که شامل نظارت درونی و بیرونی می باشد، در این حوزه کارآمدتر عمل کرده است. تجربه ی حکو مت نبوی و علوی در صدر اسلام گواه روشنی بر این ادعا است، که می تواند الگوی بی بدیلی در شرایط کنونی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی مبانی حکومت در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت و مدل لیبرال دموکراسی

هدف اصلی در این نوشتار، بررسی تطبیقی مبانی حکومت در دو الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت و لیبرال دموکراسی در قالب نقاط اشتراک و افتراق آنهاست. بنابراین روش پژوهش، روش مقایسه ای است. مراد از مبانی حکومت، در واقع مبانی تصوری و تصدیقی آن می باشد. با توجه به اسلامی بودن الگو، بخشی از این مبانی به صورت نقلی و با استناد به منابع و متون اسلامی خواهد بود. در عین حال صبغه ی فلسفی و علمی بحث اقتضا می کند که بخ...

full text

بررسی تطبیقی حقوق دولت برملت در نظام سیاسی اسلام و نظام لیبرال دموکراسی

ما در جهان معاصر، با دو نگرش اساسی در مورد حقوق روبه‌رو هستیم: نگرشی بر اساس فرهنگ دینی و الهی و نگرشی مبتنی بر فرهنگ لیبرال دموکراسی که سیاست را جدای از دین می‌انگارد. در فرهنگ دینی، حق الهی حقی ذاتی است و سایر حقوق از حق الهی سرچشمه می‌گیرد. از این رو خداوند حقوق و تکالیفی را برای بشر تشریع کرده که در سایه آن، بشر می‌تواند به سعادت و قرب الهی دست یابد، در حالی که در نظام لیبرال دموکراسی به دل...

full text

مقایسه مبانی انسان شناختی پیشرفت و توسعه در اندیشه ی اسلام و نظریه ی لیبرال دموکراسی

افراد و آحاد جامعه، موتور اصلی حرکت هر جامعه ای به سمت پیشرفت و تعالی هستند. اگرچه جامعه نیز از طریق نهادهای اجتماعی می تواند موجب تسریع یا کندشدن حرکت شود، اما اثرگذاری و جهت گیری نهادهای اجتماعی نیز نهایتا به حرکت افراد مرتبط « فرد » آحاد جامعه تحقق می یابد. از آن جایی که نوع تعریف از « عمل » و « اراده » است و از طریق انسان در دو نظام معنایی غربی و اسلامی، عامل اصلی تفاوت جدی آن ها در تعریف ج...

full text

بررسی تطبیقی مردم سالاری دینی و دموکراسی لیبرال

در همیشه ی تاریخ، نظام های مختلف سیاسی، حقوقی، فرهنگی و غیره، برخاسته از نظام های فکری هر جامعه بوده است، از این رو مباحث معرفتی به منزله ی ریشه ی پنهان و سیستم های مختلف سیاسی، حقوقی، اقتصادی و غیره، به مثابه شاخ و برگ آشکار درخت جوامع به شمار می روند. دو نظام مردم-سالار دینی و دموکراسی لیبرال نیز، از قاعده ی فوق مستثنی نبوده، برآمده از دو نظام نظری متفاوت می-باشند. بدین معنا که با تفاوت در اب...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 10

pages  171- 196

publication date 2012-01-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023